Mất Peg hay De Peg là gì ?
Trước tiên bạn cần biết Peg là neo. Peg là cách mà một stablecoin được neo giá vào một đồng tiền fiat hoặc một tài sản nào đó. Ví dụ như USDT hay UST có peg là 1USD. Sự kiện UST của Luna de-peg là khi giá UST giảm xuống mức 1 USD.
Trong ngành tiền số, “de-peg” là thuật ngữ nói về việc một token không còn giữ được tỷ giá đã thiết lập cố định trước đó trên một loại tiền tệ. Tính đến giữa năm 2022, có khoảng 5 vụ de-peg diễn ra và ảnh hưởng không nhỏ tới thị trường chung
Tại sao lại bị mất Peg ?
Có nhiều lý do để niềm tin đối với Stable coin đó không còn đủ lớn, và lượng tài sản bảo đảm không đủ để trung hòa lượng bán ra tại thời điểm đó. Dẫn tới việc bị bán tháo và mất giá trị nhanh chóng. Ta có thể xét tới trường hợp tiêu biểu là UST của mạng lưới Terra.
Giữa LUNA và UST có một “mối quan hệ đặc biệt” để giữ giá cho cả hai đồng coin. Về nguyên tắc hoạt động, TerraUSD là nguyên liệu để tạo ra LUNA, token quản trị dự án. Ngược lại, LUNA cũng cần thiết để đúc UST. Tương quan giữa nguồn cung LUNA/UST sẽ duy trì tỉ giá UST sát với USD, duy trì quanh mức 1 USD, song bị điều chỉnh nhờ vào việc tạo/đốt LUNA.
Do nguồn cung biến động, nhà đầu tư có thể thu lời từ chênh lệch giá. Khi UST giảm, người dùng mua chúng ở giá thấp hơn 1 USD và đổi ra LUNA để kiếm lời. Điều này là giảm cung stablecoin, tăng độ khan hiếm, đưa giá của nó về mức 1 USD. Ngược lại, khi giá UST cao, nhà đầu tư đổi 1 USD LUNA thành 1 UST , hưởng khoảng chênh lệch.
Ngày 8/5, BTC “bốc hơi” 2,000 USD, dẫn đến giá về đến khoảng 33,700 USD. Giá LUNA cũng chịu ảnh hưởng khi mất đi khoảng 17% giá trị. Nhưng điều quan trọng không nằm ở đó. Rạng sáng cùng ngày, UST đột nhiên mất peg, chỉ còn 0.98 USD/UST.
Ảnh hưởng tới thị trường
Stable Coin vốn được định nghĩa là một loại tiền điện tử có giá trị ổn định được bảo đảm bằng 1 loại tài sản. Do đó việc mất Peg sẽ tác động lớn đến niềm tin đối với Stable Coin đó dẫn đến việc bán tháo gây tác động Domino và sụp đổ.
Chẳng hạn UST là một loại Stablecoin thuật toán. Sự ổn định của nó không được đảm bảo bằng USD mà bằng các thuật toán được gọi là Smart Contract (Hợp đồng thông minh). Giá của chúng được giữ ổn định thông qua việc kiểm soát cung – cầu.
Sự ổn định của UST được đảm bảo bằng nguồn cung LUNA. Khi giá UST tăng cao, Terra sẽ tăng nguồn cung LUNA nhiều hơn. Khi đó, giá UST sẽ được điều chỉnh giảm xuống.
Tương tự như vậy, nếu giá UST giảm, Terra sẽ tự động phá vỡ các LUNA để kéo giá UST lên mức peg.
Chính sự bất ổn trong cơ chế hoạt động và mối quan hệ giữa LUNA – UST đã khiến cho 2 đồng tiền điện tử này mất kiểm soát. Và kết quả là giá USD đã mất peg, còn giá LUNA cũng rơi tự do.